اهمیت جداسازی و شناسایی نوکاردیا در بیماران مبتلا به آبسه‌های پستان

نوکاردیا، باکتری هوازی، رشته‏ای، گرم مثبت، پارشیال اسید فاست و کند رشدی است که به طور گسترده در منابع محیطی از قبیل: آب، خاک، ذرات گرد و غبار و گیاهان در حال فساد زندگی می‏کنند. این گروه از باکتری‏ها قادرند از طریق استنشاق ذرات گرد و غبار و یا تلقیح تروماتیک به بدن انسان راه یابند و عفونت نوکاردیوزیس را در بیماران نقص سیستم ایمنی و حتی افراد سالم نیز پدید آورند (1). بیماران نقص سیستم ایمنی همچون بیماران سرطانی، التهاب مزمن گرانولومایی، آرتریت روماتوئید، سندرم بهجت، دیابت، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، پمفیگوس ولگاریس و دریافت‏کنندگان پیوند به دلیل مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مستعد ابتلا به عفونت‏های فرصت نوکاردیا، تریپانوزوم کروزی (Trypanosoma cruzi)، ژیاردیا لامبلیا (Giardia lamblia)، پنوموسیستیس جیروسی (Pneumocystis jiroveci)، موراکسلا کاتارالیس (Moraxella catarrhalis)، سایتومگالو ویروس (cytomegalovirus) و کوکساکی ویروس بی (coxsackie virus B) می‏باشند (1،2). در این میان عفونت‏های در این افراد تا 70% گزارش شده است (3). بروز آبسه‏های پستان در کشورهای توسعه یافته به میزان 11% گزارش شده است؛ آبسه‏های پستان به طور معمول در اثر عفونت با استافیلوکوکوس اورئوس، استرپتوکوکوس آگالاکتیه، استافیلوکوکوس‏های کوآگولاز منفی، اعضای انتروباکتریاسه و به ندرت اکتینومایست‏های هوازی (نوکاردیا، مایکوباکتریوم و گوردونیا) اتفاق می‏آید (4،5). امروزه شیوع عفونت‏های نوکاردیایی در سراسر جهان در حال افزایش می‏باشد (6،1). هر چند آمار و ارقام آبسه‏های نوکاردیایی پستان ناچیز است اما با توجه به آمار و ارقام مرگ میر عفونت‏های نوکاردیایی، عدم تشخیص و دوره درمانی بلند مدت ضروریست که عفونت‏های نوکاردیایی تشخیص داده شوند (5،1). با توجه به اینکه عفونت‏های نوکاردیایی را نمی‏توان بر اساس تظاهرات بالینی و یافته‏های رادیولوژیک تشخیص داد، لذا تکنیک‏های آزمایشگاهی همچون کشت، رنگ‏آمیزی گرم و کانیون هنوز هم به عنوان روش‏های استاندارد شناسایی و تشخیص عفونت‏های نوکاردیایی به حساب می‏آیند (7،1). رنگ‏آمیزی گرم، کانیون و رشد در محیط لیزوزیم براث به عنوان کلیدی‏ترین تست‏های شناسایی جنس نوکاردیا می‏باشند (1). طبق گزارشات موجود، عفونت‏های نوکاردیایی را می‏توان از چرک (100%)، ترشحات برونش (41%)، نمونه‏های بافتی (63%) و نمونه‏های خون و ادرار به میزان کمتر جداسازی کرد (7). عدم تشخیص صحیح عفونت‏های نوکاردیایی موجب مرگ و میر بیماران در بیش از 30% موارد شده است که این مطلب بازگو کننده اهمیت شناسایی جنس نوکاردیا تا سطح گونه است (8). همچنین مطالعات نشان داده‏اند که گونه‏های نوکاردیا الگوی حساسیت دارویی متفاوت و مخصوص به خود را دارند؛ علاوه بر آن، تجویز بیش از حد و نامناسب تری متوپریم‏ سولفامتوکسازول موجب شده است که برخی گونه‏های نوکاردیا نسبت به این دارو مقاوم شوند؛ بنابراین، جداسازی، تشخیص گونه و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است (9،1).